...گفتِ بی گو

زبان اسپرانتو زبان علمی یا فراساخته جهان است. درباره تعداد متکلمین این زبان - که در تمامی کشورهای جهان وجود دارندتعداد گویشوران اسپرانتودانان بین ۱۰۰ هزار تا ۲ میلیون نفر و تعداد کسانی که اسپرانتو را به عنوان زبان مادری آموخته‌اند حدود هزار نفر برآورد می‌شود

زبان بین‌المللی اِسپِرانتو در سال ۱۸۸۷ (میلادی) (۱۲۶۶ خورشیدی) توسط نابغه لهستانی دکتر لودویک لازاروس زامنهوف ساخته شد. اسپرانتو به علت ساختار علمی و آسان خود مورد توجه متفکران و دانشمندان با ملیت‌های گوناگون قرار گرفته و به خاطر ویژگی‌های منحصر به فرد آن، سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد (یونسکو) در سال ۱۹۵۴ (میلادی) به اتفاق آرا آن را به عنوان زبان بین المللی و بی‌طرف به رسمیت شناخت و آموزش اسپرانتو را به تمامی کشورهای عضو خود توصیه کرد.

شبکه Pasporta Servo (خدمات گذرنامه‌ای) از جمله خدمات ویژه‌ای است که در جهان اسپرانتو وجود دارد، بدین معنی که اسپرانتودانان در سفر به کشورهای دیگر مورد پذیرایی کسانی که آمادگی خود را جهت پذیرش مهمان در کتابچه‌ای که هر سال منتشر می‌شود، ثبت نموده‌اند، قرار می‌گیرند و بدینسان هزینه‌های اقامت در هتل‌های گرانقیمت را متقبل نمی‌شوند، هم اکنون این شبکه در ۶۶ کشور جهان فعال است.

دستور زبان

در زبان اسپرانتو واسپین حرف هر واژه (پایانه) نشان دهنده هویت دستوری و نقش واژه در جمله است. برای نمونه حرف یا پایانه o نامساز؛ حرف a صفت‌ساز و حرف e قیدسازند.

ازآنجا که مفعول در زبان اسپرانتو پایانه n می‌گیرد و صفت در این زبان چه از لحاظ مفعول بودن و چه در تعداد (جمع و یا مفرد بودن) از موصوف پیروی می‌کند، ساختار جمله‌های اسپرانتو - برخلاف بیشتر زبان‌های اروپایی که نخست «کننده» یا فاعل، سپس فعل (کارواژه) و آنگاه دیگر بخش‌های جمله مانند مفعول چیده می‌شوند - آزاد است. به این معنی که در زبان اسپرانتو جابجایی ارکان اصلی جمله هیچ تغییری در معنا و مفهوم جمله ایجاد نمی‌کند. گوینده مجاز است باتوجه به زبان مادری خویش هرطور که راحت است ساختار جمله را تغییر دهد، مانند:

• Mi amas vin
• Amas mi vin
• Vin mi amas
• Mi vin amas
• Vin amas mi
• Amas vin mi
• که همگی آنها به معنی «من تو را دوست دارم» است.

الفبا

زبان اسپرانتو با الفبای لاتین نوشته می‌شود و دارای ۲۸ حرف است. الفبای اسپرانتو برخلاف زبان‌های دیگر کاملاً آوایی یا فونتیک است، یعنی هر حرف فقط و فقط یک جور تلفظ می‌شود و برای نگاشتن هر صدا تنها و تنها یک حرف وجود دارد. به این دلیل خواندن و نوشتن یا تلفظ و املا در زبان اسپرانتو فوق‌العاده آسان است و پس از چند ساعت فراگیری الفبای آن، هیچ مشکلی برای فرد در زمینه املا و تلفظ وجود نخواهد داشت. در نتیجه فراگیری زبان اسپرانتو بدون معلم و کلاس - و تنها با کمک یک کتاب یا سایت خودآموز - به آسانی ممکن است.

چهار حرف لاتین، q، w، x، y در اسپرانتو وجود ندارد اما شش حرف کلاهک دار ĉ، ĝ، ĥ، ĵ، ŝ، ŭ در این زبان وجود دارد. الفبای زبان اسپرانتو عبارت است از:

a - b - c - ĉ - d - e - f - g - ĝ - h - ĥ - i - j - ĵ - k - l - m - n - o - p - r - s - ŝ - t - u - ŭ - v - z